Jelenia Góra: fijne uitvalsbasis voor het verkennen van het Reuzengebergte

Jelenia Góra is een stad aan de rand van het Reuzengebergte in de Poolse provincie Neder-Silezië. Het is een relaxt stadje met een mooi oud centrum met een gezellig marktplein, kleurrijke koopmanshuizen en een paar interessante bezienswaardigheden. Daarnaast is Jelenia Góra een fijne uitvalsbasis voor het verkennen van Nationaal Park Karkonosze en andere mooie plekken in de omgeving. Wij waren er tijdens onze vakantie in Polen een week. Dit zijn mijn tips voor wat je allemaal kunt doen in en om Jelenia Góra.

Jelenia Góra heeft een roerig verleden. De stad ligt niet ver van de Tsjechische en Duitse grens, en hoorde in het verleden ook een tijd bij Duitsland, onder de naam Hirschberg im Riesengebirge. Sinds 1945 hoort de stad weer bij Polen; de naam Hirschberg werd letterlijk vertaald naar Jelenia Góra, wat zoiets betekent als ‘Hertenberg’. Vandaar dat je in de stad op verschillende plekken herten tegenkomt in de vorm van beelden. De stad is vrijwel ongeschonden uit de Tweede Wereldoorlog gekomen, maar door de slechte staat van veel gebouwen is er in de oude stad toch veel gerestaureerd. Jelenia Góra is een langgerekte stad, onder meer doordat de stad in 1975 samenging met het eronder gelegen dorp en kuuroord Cieplice Śląskie-Zdrój.

Het marktplein van Jelenia Góra

Het marktplein – Rynek, of officieel Plac Ratuszowy – is de centrale plek van Jelenia Góra. Rondom het plein staan barokke koopmanshuizen uit de 17e en 18e eeuw in allerlei kleuren, boven gewelfde arcades. Op het plein staat het stadhuis (Ratusz) uit 1749. Het stadhuis is met een brug op de eerste etage verbonden met het gebouw ernaast. Deze brug stamt uit 1910 en werd gemaakt voor een makkelijke doorgang tussen beide gebouwen, omdat er trams tussendoor reden. Inmiddels rijden deze niet meer, in 1969 stopten de tramdiensten. Een van de oude tramwagons staat aan de achterkant van het stadhuis en doet nu dienst als souvenirkiosk. Voor het stadhuis op het marktplein kun je ook nog de Neptunusfontein bekijken. Op het marktplein en in de straten er omheen vind je veel restaurants met terrassen en winkeltjes.

Rynek

Tip: haal bij het Tourist Information Centre aan het Rynek een plattegrondje op van het centrum, zodat je weet waar je alle bezienswaardigheden kunt vinden.

Kasteeltoren met uitzicht

Vroeger werd Jelenia Góra omgeven door stadsmuren. Hiervan zijn nog een paar overblijfselen te zien, net als twee torens die onderdeel waren van de verdedigingsmuren. Vlakbij het marktplein staat de Wieża Zamkowa, oftewel de ‘kasteeltoren’. In deze 16e-eeuwse toren was ooit de gevangenis gevestigd. Nu kun je de toren beklimmen voor het uitzicht over de stad. De toren is niet zo hoog, dus het beklimmen ervan valt mee! Ongeveer een kilometer ten westen van het historische centrum staat uitkijktoren Grzybek, voor wie nog meer uitzicht wil. Wij zijn niet meer aan die toren toegekomen en hebben het bij de eerste gehouden.

Het uitzicht over Jelenia Góra vanaf de toren.

De kerk van het Heilig Kruis en andere kerken

Vlakbij het marktplein staat de basiliek van St. Erasmus en St. Pancras. We hebben een rondje gelopen om de kerk om de beeldhouwwerken en gedenkstenen aan de buitenkant te bekijken, maar we konden de kerk niet van binnen bezichtigen. Als je vanaf het marktplein door de winkelstraat Ulica 1 Maja loopt, kom je langs de St. Anne-kapel en de Wojanowska-poort. Een stukje verder staat het gele orthodoxe kerkje Cerkiew (St. Peter en Paulus-kerk) uit 1738.

De Wojanowska-poort en een stukje van de St. Anne-kapel.

Als je verder wandelt, staat links de grote kerk van het Heilig Kruis. Deze van oorsprong protestantse kerk werd gebouwd tussen 1709 en 1718. Sinds 1947 is de kerk katholiek. De kerk heeft een barok interieur en biedt ruimte aan maar liefst 4.000 mensen, dankzij de galerijen van drie verdiepingen.

De Heilig Kruis-kerk

Om de kerk van binnen te bezichtigen moet je een paar zloty entree betalen. Wij namen een kijkje en waren er niet over uit of we het interieur mooi vonden. Er is veel pracht & praal en mooie muurschilderingen, maar die blauwe kerkbanken… Het is ook de moeite waard om buiten een rondje om de kerk te lopen, om de barokke grafkapellen te bekijken van rijke families van vroeger.

De grafkapellen rondom de kerk.

Kuuroord Cieplice Śląskie-Zdrój

Het was eigenlijk een foutje: wij verbleven niet vlakbij het centrum van Jelenia Góra, maar in het zuidelijker gelegen stadsdeel Cieplice Śląskie-Zdrój… op zo’n 6 kilometer van het centrum. Cieplice is een bekend kuuroord in Polen, met thermale bronnen en baden. Rondom het centrale plein Plac Piastowski liggen wat restaurants, de St. Johannes de Doper-kerk met rode toren en het Schaffgotsch Paleis.

Het centrum van Cieplice

Er zijn twee mooie parken in het stadsdeel Cieplice. In Park Norweski (het Noorse park) wandel je langs vijvers, een fontein en het houten Noorse paviljoen. Schuin tegenover dit park ligt het wat grotere Park Zdrojowy, ook wel het Spa Park genoemd, waar je onder meer een theater, restaurant Edward en een café vindt. Tussen dit park en Plac Piastowski staat het Schaffgotsch Paleis (niet toegankelijk voor publiek).

Park Zdrojowy

Uitstapjes vanuit Jelenia Góra

Zoals ik al schreef is Jelenia Góra een mooie uitvalsbasis voor het bezoeken van het Reuzengebergte en andere bezienswaardigheden in de omgeving. In de week dat wij er waren, zijn we behoorlijk actief geweest en hebben we van alles bezocht.

Kasteel Chojnik

Vlak buiten Jelenia Góra bij stadsdeel Sobieszów ligt Zamek Chojnik, een kasteelruïne uit de 12e eeuw. Het kasteel werd vanuit strategisch oogpunt bovenop een 627 meter hoge heuvel gebouwd. In 1675 brandde het kasteel door een blikseminslag helemaal af en het werd niet meer opgebouwd. Sommige delen van het kasteel zijn echter nog redelijk bewaard gebleven. Als je het kasteel wilt bezoeken, moet je eerst 10 zloty p.p.* entree betalen voor toegang tot het Nationaal Park Karkonosze. En als je de heuvel hebt beklommen (dat viel nog best tegen!) en boven bij het kasteel bent aangekomen, moet je daar ook een paar zloty betalen voor toegang tot het kasteel.

Het uitzicht vanaf het kasteel

Ik vond het wel de moeite waard. Je kunt delen van het kasteel beklimmen voor een mooi uitzicht over de omgeving, en ook de wandeling naar het kasteel is mooi, door het bos en langs rotspartijen. De wandeling naar boven is ongeveer 2 kilometer en continu stijgend. Je kan kiezen uit drie routes. Omhoog kozen wij voor het pad rechtsom, over een pad van kasseien. Het was warm en halverwege begonnen we de kuitjes wel te voelen… Terug kozen we voor een andere route, veel steiler en uitdagender, over traptreden en rotspartijen. Niet geschikt voor kinderwagens, zeg maar. Wel veel leuker, maar dat was misschien ook omdat we naar beneden gingen en niet omhoog. 😉

Szklarki-waterval

Naast Kasteel Chojnik is de Szklarki-waterval een bekende bezienswaardigheid in de omgeving van Jelenia Góra. Deze mooie 13 meter hoge waterval ligt aan de weg richting de plaats Szklarska Poręba. Vanaf de parkeerplaats langs de doorgaande weg wandel je in 10 minuten naar de waterval, over een wandelpad langs een rivier en imposante rotspartijen. Wel even handig om rekening mee te houden: de parkeerplaats is nogal klein en vaak vol. Ga daarom vroeg, of juist laat. Een andere mooie waterval is de Kamieńczyk-waterval, een stukje voorbij Szklarska Poręba (vanuit Jelenia Góra gezien).

Szklarska Poręba

In het stadje Szklarska Poręba draait het om actief zijn. In de winter wordt er geskied en in de zomer gewandeld en gefietst. Ook wij gingen er fietsen, op elektrische mountainbikes. Er ligt ruim 400 kilometer aan fietspaden, waarvan het grootste deel onverhard is. Het was erg leuk om op een actieve manier wat van de mooie natuur te zien in dit deel van Polen. Het stuk langs de Jizera-rivier in de Jizera-vallei was bijvoorbeeld echt prachtig.

Door de hobbelige onverharde paden was het soms nog best hard werken, ondanks de elektrische aandrijving. Maar erg leuk om te doen! Meer weten over ons fietsavontuur? Lees dan mijn blog over fietsen in Szklarska Poręba.

Sky Walk in Swieradów-Zdrój

Vlakbij de Tsjechische grens ligt de Sky Walk, in de plaats Świeradów-Zdrój. Deze Sky Walk is in de zomer van 2021 geopend en dus nog vrij nieuw. De 65 meter hoge uitkijktoren is gemaakt van hout en staal. Bovenin is een glazen uitkijkplatform, vanaf waar je een prachtig uitzicht hebt op Świeradów-Zdrój en het IJzergebergte. Naar beneden kun je met de glijbaan… of gewoon lopend natuurlijk. Vanuit Jelenia Góra is het ongeveer drie kwartier rijden naar de Sky Walk. In 2024 is de entree 69 zloty (ca. € 16,-) voor volwassenen en 53 zloty (ca. € 12,30) voor kinderen tot 12 jaar*. In mijn blog over de Sky Walk vind je meer informatie en foto’s.

Restaurants in Jelenia Góra

In het oude centrum van Jelenia Góra hebben we heerlijk geluncht bij restaurant Kucie Smaku, vlak aan het centrale Rynek onder een arcade. In Cieplice zijn we twee keer uit eten geweest, bij Pizzeria M (was oké, maar niet geweldig) en bij het restaurant van Hotel Caspar (omdat veel andere restaurants die dag gesloten waren).

Restaurant Aquakultura

Maar het beste restaurant vonden wij restaurant Aquakultura, net buiten Cieplice bij het vijvercomplex Stawy Podgorzynski. Dit is een modern & hip restaurant met een terras aan het water en goede vegetarische opties ook. Toen wij er waren was het prachtig zomerweer en zat het terras al vol, maar we konden nog net het laatste tafeltje binnen bemachtigen. Daarna stond er steeds een kleine rij bij de ingang, dus het is een populaire plek. Na onze lunch liepen we nog een rondje door het park met de vijvers.

Een van de vijvers bij restaurant Aquakultura

Je ziet: er is echt genoeg te doen om je een week (of langer) te vermaken!

>> Kijk hier voor hotels en appartementen in Jelenia Góra <<

Misschien ook interessant:
5x de mooiste watervallen in Zuid-Polen
9x zien & doen in Krakau

* Prijzen kunnen wijzigen. Dit artikel bevat affiliate links.